پژوهشی درباره قیام مردم اصفهان در سال ۷۸۹ هـ ق

Authors

یزدان فرخی

دانشگاه پیام نور

abstract

این نوشتار پژوهشی است دربارۀ زمینه های اجتماعی قیام مردم اصفهان در جریان حملۀ امیرتیمور به قلمرو آل مظفر در سال 789 هـ ق و بازخوانی متون وقایع نگار دربارۀ این رویداد. از آنجایی که مورخان تیموری به عنوان عوامل مشروعیت بخش حکومت تنها بر جنبۀ ویژه ای از این رویداد تأکید کرده اند، جنبه های دیگر رویداد مانند نقش گروه های اجتماعی، اسباب و زمینه های اجتماعی شکل گیری رویداد، سرنوشت قیام و غیره در گزارش های موجود تقریباً مسکوت مانده است. چنین می نماید که آنچه تاکنون در مورد این رویداد در میان نوشته های پراکندۀ پژوهشگران آمده تا حدودی برآیند عدم به کارگیری شیوۀ نقد متون و چیرگی اغراق، تقلیل و پیش داوری دربارۀ این رخداد بوده است. این مقاله درصدد است با بررسی روایات متون تاریخ نگاری آن روزگار به برخی جنبه های اجتماعی و زمینه ها، روند و برآیند قیام مردم اصفهان با نیروهای تیمور بپردازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پژوهشی درباره قیام مردم اصفهان در سال 789 هـ ق

این نوشتار پژوهشی است دربارۀ زمینه‌های اجتماعی قیام مردم اصفهان در جریان حملۀ امیرتیمور به قلمرو آل‌مظفر در سال 789 هـ ق و بازخوانی متون وقایع‌نگار دربارۀ این رویداد. از آنجایی که مورخان تیموری به عنوان عوامل مشروعیت‌بخش حکومت تنها بر جنبۀ ویژه‌ای از این رویداد تأکید کرده‌اند، جنبه‌های دیگر رویداد مانند نقش گروه‌های اجتماعی، اسباب و زمینه‌های اجتماعی شکل‌گیری رویداد، سرنوشت قیام و غیره در گزارش...

full text

شورش محمدخان بلوچ در سالهای 1142 هـ. ق تا 1146 هـ. ق: علل و پیامدها

این پژوهش در پی یافته هایی برای این پرسش‌هاست که اولاً شورش محمدخان بلوچ، از نخبگان سیاسی و نظامی دوران پایانی صفویه، که از حمایت قومی بلوچ ها و مساعدت سنی مذهبان جنوب ایران برخوردار شد، از چه عواملی نشأت می‌گرفت و اهداف آن چه بود؟ ثانیاً این شورش چه سرنوشتی پیدا کرد و چرا ؟ و ثالثاً پیامدهای آن چه بود ؟ این شورش که از سنخ کشمکشهای نخبگان سیاسی و مذهبی بر سر قدرت سیاسی و هویت طلبی مذهبی تسنن گرایا...

full text

نقش سید مرتضی اهرمی و آخوند خراسانی در قیام مردم بوشهر (1327 ق. )؛ باز خوانی اسناد

تعطیلی مجلس شورای ملی(1326ق. )به فرمان محمد علی شاه، آغاز دوره استبداد صغیر بود. این وضع، موجب مخالفت‌های گسترده‌ای در میان مشروطه خواهان شد. از جمله این حرکتهای اعتراضی، قیام مردم جنوب ایران، بویژه بوشهر بود. نکته مهم در این قیام حضور و نقش دو چهره روحانی؛ یعنی آیت الله آخوند خراسانی و سید مرتضی اهرمی است. در این مقاله، بر اساس اسناد منتشر نشده، رهبری سید مرتضی اهرمی و نقش و حمایت آخوند خراسان...

full text

تشیع قراقویونلوها (780-872 هـ .ق)

محققان گوناگون قراقویونلوها را شیعه امامی، شیعیان غالی و تندرو و برخی دیگر ازاهل تسنن دانسته‌اند. با بررسی ملاکهای و معیار های شیعه بودن و تطبیق آنها بر قراقویونلوها می‌توان تشیع قراقویونلوها را اثبات نمود اما در عین حال باید قراقویونلوها را واجد نوعی از تشیع بنام تشیع طریقتی یا تشیع صوفیانه دانست که از طریق فرآیند شیعه شدن مذهب اهل سنت ایجاد شده است و از طریق جریان های صوفیانه راه خود را پیمود...

full text

مکتب اعتزالِ خوارزم در روزگار خوارزمشاهیان(628-490 هـ .ق)

مکتب کلامی اعتزال یکی از شکوفاترین و پررونق‌ترین دوره‌های تاریخی خود را در سرزمین خوارزم و در روزگار خوارزمشاهیان سپری نموده است. این منطقه، نظر به موقعیت جغرافیایی و اقتصادی و تعاملات تجاری با اقوام و ممالک شرقی خاصه با اروپای شمالی- که صحنه نفوذ میراث فکری یونان بود- ملت‌ها، ادیان و مذاهب گوناگون را در خود جای داده بود. این عوامل با توجه به زمینه‌های فکری و فرهنگی، امنیت اجتماعی و ثبات سیاسی ...

full text

وضعیت نگارش تاریخ در میان زیدیان ایران (322هـ ق تا 652 هـ ق)

شکل‌گیری نگارش تاریخ زیدیان ایران، در حاشیه آثار فقهی و کلامی و در قالب تک‌نگاریهایی پیرامون تبیین قیام امامان زیدی به ظهور رسید. این نوع تاریخ‌‌نگاری، شخصیت محور و با سیطره نگاه کلامی به گذشته و تلفیقی از مکتب عراق و حجاز بود. سپس در زمان یحیی بن حسین رسّی، گردش در تاریخ‌‌نگاری زیدیه یمن باعث شد شکل نگارش تاریخ زیدیان ایران به سیره‌نگاری متحوّل شود. این سیره‌نگاری که مرتبط با بحث‌های فقهی نگاشته...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های تاریخی

جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۱۱۷-۱۳۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023